Javna scena Srbije u 2024. godini bila je preplavljena dezinformacijama i spinovima, pokazuje godišnja analiza Istinomera.
Podsticanje straha i nepovjerenja, targetiranje i jezik nasilja, manipulativni narativi usmjereni protiv Zapada, zajednička su obilježja manipulacija koje je Istinomer razotkrio tokom proteklih godinu dana. Pod lupom su bili ne samo politički akteri, već i viralne objave na društvenim mrežama, kao i mediji u Srbiji i njihove udarne vijesti.
U analizi digitalnog prostora, prepoznate su dobro poznate „šeme manipulacija koje ne poznaju granice“ – od diskreditacije međunarodnih organizacija, naučnih činjenica i svjetskih lidera poput Emanuela Makrona, Volodimira Zelenskog i Kamale Haris, do reciklaže starih fotografija i teorija zavjera, piše Istinomer.
“Tradicionalni” mediji nastavili su da ruše standarde profesionalizma
„Udarne vesti obojene pristranošću i senzacionalizmom i u 2024. godini gradili su kult ličnosti predsjednika Srbije Aleksandra Vučića, raspirujući mržnju u regionu i etiketirajući svaki kritički glas u javnosti“, navodi se.
Kako piše Istinomer, s prvim danima 2024. godine čitali smo „proročanstva” da će predsjednik Srbije Aleksandar Vučić „izdržati sve udare”.
Pristrasno izvještavanje nastavilo se i svih narednih mjeseci. Predsjednika koji je nakon praznika na gradilištu, mediji su poredili s „mamurnom opozicijom”. Hvalili su tabloidi i njegove nastupe u UN, poručujući da je „razbio Kurtija”, „naljutio velike svojim govorom” i „cijelom svetu održao lekciju”.
Njegova „bitka” na glasanju o Rezoluciji o genocidu u Srebrenici bila je „herojska”, a nakon te bitke nazvali su Vučića i „mašinom” kojoj se „dive i neprijatelji” (u Sarajevu, Zagrebu, Berlinu...). Zajedno sa mađarskim premijerom Orbanom i slovačkim premijerom Ficom, Vučić je u medijima krunisan i titulom „lidera slobodnog svijeta”.
Preuveličavanjem i favorizovanjem jednih i izostavljanjem drugih zaključaka i pre svega svojom pristranošću mediji su nastavili da održavaju kult ličnosti.
Tako su, kako je Istinomer već pisao, članak Politika o Vučićevom „balansiranju između Zapada i Kine i Rusije”, predstavili kao „oduševljenje” briselskog portala njegovim „državničkim vještinama”.
„Čovjek-mašina” je za 11 mjeseci u 2024. godini imao 322 obraćanja/uključenja putem kablovskih i televizija s nacionalnom pokrivenošću.
Politički akteri dodatno su podgrijavali atmosferu spinovima o ključnim temama – od eksploatacije litijuma i izbornih procesa, do diskreditacije opozicije.
Političari u 2024. godini: Hvalospjevi, očigledne laži i spinovi kao odgovor na krize
Tokom 2024. godine Istinomer je provjerio ukupno 56 izjava političara. Za 23 su utvrdili da su neistinite, tri su dobile ocjenu “kratke noge”, a samo tri su bile istinite.
Pet izjava dobilo je ocjenu “zloupotreba činjenica”, dvije su bile neprovedive, dok je jedna ocrnjena kao nedosljedna. Istovremeno je bilo 19 neispunjenih obećanja, a samo jedno nije bilo u vezi sa probijanjem najavljenih rokova za završetak infrastrukturnih projekata.
Viralne manipulacije u 2024. godini: Dekadentni Zapad, zavjere svjetske elite, Zelenski kao ratni profiter...
Ove godine Istinomer je analizirao oko 250 viralnih manipulacija koje su podijeljene širom društvenih mreža Facebooka, Instagram i Threads. Iza ovih manipulacija identifikovali su dominantne dezinformativne narative koji su obilježili godinu za nama.
Medijske manipulacije u 2024. godini: Hejteri iz opozicije, ekstremista Kurti i zli Zapad
Srbija ima državnika kakvog nema niko, „mašinu” kojoj se „dive i neprijatelji”. Tih neprijatelja je mnogo – oni su na Zapadu koji finansira domaće NVO da ga ruše, zatim u Zagrebu, Sarajevu, Podgorici i naročito Prištini. Ali i kod kuće – među „hejterima” u opoziciji koja „teroriše narod”.
Prijatelji su na drugoj strani, istočnoj, jer je Putin taj koji „brani Srbiju nuklearkama”, a Kina je „upozorava da bi stranci da obore vlast” u Beogradu.
To je medijska slika u 2024. godini, koju je Istinomer dobio analizirajući naslovne strane najčitanijih dnevnih listova, njihove portale i centralne informativne emisije na televizijama s nacionalnom pokrivenošću.
Izveštaj možete pročitati ovdje.
(Vijesti.ba)