Iran je ignorisao međunarodne zahtjeve za obuzdavanje svog nuklearnog programa i povećao zalihe uranijuma obogaćenog do nivoa bliskog onome potrebnom za izradu oružja, navodi se u povjerljivom izvještaju Ujedinjenih nacija koji je u utorak objavila agencija Associated Press.
Prema izvještaju Međunarodne agencije za atomsku energiju (IAEA), Iran je do 26. oktobra imao 182,3 kilograma uranijuma obogaćenog do 60%, što je povećanje od 17,6 kilograma u odnosu na posljednji izvještaj iz avgusta.
Uranijum obogaćen na 60% čistoće samo je tehnički korak od nivoa od 90%, potrebnog za izradu nuklearnog oružja, piše AP.
IAEA procjenjuje da ukupne zalihe obogaćenog uranijuma u Iranu iznose 6.604,4 kilograma, što je povećanje od 852,6 kilograma od avgusta. Prema definiciji IAEA-e, za izradu jedne nuklearne bombe teorijski je potrebno oko 42 kilograma uranijuma obogaćenog na 60% čistoće, pod uslovom da se materijal dodatno obogati na 90%.
Izvještaji dolaze u kritičnom trenutku, s obzirom na to da su Iran i Izrael posljednjih mjeseci razmijenili raketne napade nakon više od godinu dana rata u Gazi, kojom upravlja Hamas, grupa koju podržava Iran.
Odnosi između Zapada i Irana
Iran je prošle sedmice, tokom posjete direktora IAEA-e Rafaela Grossija, ponudio da ne povećava zalihe uranijuma obogaćenog do 60%. Međutim, Zapadne zemlje planiraju usvojiti rezoluciju na sastanku Odbora guvernera IAEA-e u Beču, kojom bi osudile Iran zbog nedostatka saradnje. Ovo bi moglo dovesti do eskalacije tenzija, jer je Iran ranije odgovarao na ovakve rezolucije dodatnim jačanjem svog nuklearnog programa.
Portparol američkog State Departmenta Matthew Miller izjavio je da Iran "nastavlja s akumulacijom sve većih zaliha visoko obogaćenog uranijuma za koji ne postoji vjerodostojna civilna svrha" te da i dalje ne sarađuje u potpunosti s IAEA-om.
Zabrinutost zbog mogućnosti razvoja nuklearnog oružja
Direktor IAEA-e Rafael Grossi ranije je upozorio da Iran već ima dovoljno obogaćenog uranijuma za izradu "više" nuklearnih bombi ako odluči da ih proizvede. Međutim, IAEA ne može garantovati da neki od centrifuga nisu korišteni za tajno obogaćivanje.
Iran tvrdi da je njegov nuklearni program isključivo u mirnodopske svrhe, ali je od povlačenja SAD-a iz nuklearnog sporazuma 2018. godine počeo postepeno napuštati ograničenja iz sporazuma iz 2015. godine.
Prema tom sporazumu, Iran je mogao obogaćivati uranijum do najviše 3,67% čistoće, uz ograničenje zaliha na 300 kilograma i korištenje osnovnih centrifuga IR-1. Povlačenjem SAD-a i uvođenjem sankcija, Iran je počeo obogaćivati uranijum do 60% čistoće.
(Vijesti.ba)