Njemačka sprema težak udarac Orbanu?

Ovaj list navodi i da je to najvjerovatnije aluzija na mađarski režim Viktora Orbana.

Konzvervativci budućeg premijera Fridriha Merca i njihov najvjerovatniji koalicioni partner lijevog centra, Socijaldemokratska partija, dogovorili su se da od EU traže da zadrži sredstva i suspenduje glasačka prava zemalja koje krše ključne principe kao što su vladavina zakona, navodi se u nacrtu koalicionog sporazuma u koji je Politiko imao uvid.

Iako Mađarska nije spomenuta po menu, iz sporazuma je jasno da se misli na Mađarsku koja je godinama optuživana da narušava demokratske norme, ograničava slobodu štampe i nezavisnost sudija.

Partije koje su osvojile najviše glasova na njemačkim izborima, Mercova CDU i stranka SPD, trenutno pregovaraju o formiranju vlade i dogovaraju se o temeljnim principima pre nego što stupe na dužnost, a plan da izvrše pritisak na EU zbog zemalja poput Mađarske je dio njihovih pregovora o nizu pitanja, poput migracione politike, smanjenja zavisnosti od uglja i socijalnih davanja.

"Postojeći instrumenti, od uskraćivanja fondova EU do suspenzije prava glasanja u Savjetu Evrope moraju da se primjene mnogo dosljednije nego do sada", navodi se u nacrtu sporazuma.

Evropski parlament je 2018. godine protiv Mađarske pokrenuo prvu fazu procedure člana 7 zbog ozbiljnih kršenja vrijednosti i osnovnih prava u EU, ali je taj proces zastao zbog političkih podjela među zemljama članicama Unije, navodi Politiko.

Evropska komisija je 2022. blokirala oko 22 milijarde eura gotovine EU namjenjenih Mađarskoj zbog zabrinutosti za stanje ljudskih prava i nezavisnost sudstva, ali je prošle godine odmrzla 10 milijardi što je izazvalo negodovanje.

Još jedna sporna tačka između EU i mađarske vlade je prijateljski odnos Orbana prema Moskvi, pri čemu Budimpešta često koristi svoje pravo veta da blokira sankcije protiv ruskih milijardera i vojnih zvaničnika.

Nova njemačka vlada, da bi zaobišla pravo veta, zagovara mehanizam prema kojem je dovoljna podrška kvalifikovane većine u Vijeću Evrope o određenim pitanjima spoljne i bezbjednosne politike kao što je uvođenje sankcija, pa tako ne bi bilo potrebno odobrenje Mađarske.

Istovremeno, njemačka koalicija želi da iskoristi Vajmarsku grupu, sastavljenu od Francuske, Njemačke i Poljske, kao instrument za oblikovanje politike EU.

U prethodnoj koalicionoj vladi na čelu sa Olafom Scholzom iz SPD, odnosi Njemačke sa Francuskom i Poljskom su bili pogoršani.

Konzervativci takođe žele da riješe jednu od primjedbi koja se često čuje u evropskim prijestonicama, a to je uzdržanost Njemačke tokom glasanja po važnim pitanjima EU.

Kada se njemački ministri ne slažu oko nekih pitanja o politici EU, onda se ta zemlja po pravilu uzdrži od glasanja u EU, ali je Merc sada obećao da toga više neće biti kada se u Briselu bude glasalo o ključnim temama.

Konačni koalicioni sporazum njemačkih partija o formiranju vlade očekuje se sredinom aprila, navodi Politiko.

(Vijesti.ba)