Festival ruskog filma u Istočnom Sarajevu: Veličanje ruske agresije na Ukrajinu

Sala Narodnog pozorišta u Istočnom Sarajevu i dolazak zvanica i učesnika odavao je dojam kao da se događaj odvija u Donbasu, okupiranoj ukrajinskoj teritoriji na istoku te države, što je bila i tematika dva dokumentarna filma prikazana te noći, piše Detektor.

Sve je u obilježjima Ruske Federacije i RS, a prve redove zauzele su visoke zvanice iz tog entiteta, članovi boračkih organizacija i predstavnici Ambasade Rusije u BiH na čelu sa ambasadorom Igorom Kalabuhovom.

Ostatak sjedećih mjesta popunili su gosti i srednjoškolci koji su ulazili u grupama. Na samom početku je istaknuto “pravoslavno slavensko bratstvo” te da je RS “prva država” u kojoj se održao ovaj festival, međutim organizatori su poslije naveli da je isti festival održan u još 30 drugih država.

Festival je održan 19. novembra u Istočnom Sarajevu, program se vodio na srpskom i ruskom jeziku, a uvodnu riječ imao je ruski ambasador Kalabuhov.

“Kroz specijalnu vojnu operaciju Ruska Federacija se bori protiv modernog nacizma”, rekao je u obraćanju Kalabuhov referišući na opis ničim izazvane invazije na Ukrajinu u februaru 2022., koji koriste ruski zvaničnici.

Nakon promotivnog videa, u kojem su prikazane borbe ruskih vojnika na okupiranoj teritoriji Donbasa, putem snimljenih videoporuka obratila se glavna urednica Russia Todaya Margita Simonjan, koja je na listi sankcija EU i Velike Britanije.

“Ovi sati bit će puni gorčine, ali i ponosa i radosti”, kazala je Simonjan u poruci.

Od 2024. godine RT se nalazi na OFAC-ovoj listi sankcija zbog rata u Ukrajini, te na listi sankcija Ujedinjenog Kraljevstva, Kanade, Australije, Novog Zelanda, Japana i Švicarske.

Nedavno su iz Evropske unije upozorili na rastruće ruske kampanje dezinformacija koje su usmjerene ka Zapadnom Balkanu, naročito “ulogu nedavno pokrenute kampanje Russia Today Balkans, koja djeluje iz Srbije”, navodi se u saopštenju. Također se navodi da Rusija na taj način želi da potkopa demokratske procese i destabilizuje regiju.

Jevgenij Primakov, direktor ruske savezne vladine agencije za međunarodnu humanitarnu saradnju “Rossotrudnichestvo”, rekao je da se na frontu dešavaju herojska djela koja će ući u historiju. Dodao je da svaki dan ruski vojnici, ljekari i dobrovoljci ispisuju nove stranice historije. Ova agencija je također, kao i RT, na listi međunarodnih sankcija istih država, a svoje urede zatvorili su u nekoliko evropskih država, poput Slovenije, Slovačke, Danske i Rumunije.

“Neka ovi filmovi postanu most među narodima”, rekao je Primakov.

Olga Ljubimova, ruska ministrica kulture, rekla je da su filmovi “živa hronika modernog vremena” u cilju ljubavi prema domovini. Pred samu projekciju filmova, videosminkom se obratila i Marija Zaharova, glasnogovornica ruskog Ministarstva vanjskih poslova, koja se nalazi na međunarodnoj listi sankcija zbog rata u Ukrajini.

“Kinosale su teritorij istine i niko to ne može osporiti”, kazala je Zaharova u obraćanju.

“Vreme naših heroja”, kako je glasio naziv festivala, prema riječima organizatora sadrži više od stotinu filmova s tematikom “specijalne vojne operacije”, kako u Rusiji nazivaju rat u Ukrajini. Želja je da se filmovi prikažu u 30 različitih država, da bi se ”pokazala istina i razbila informaciona blokada”.

Dokumentarni film “Srbi i Rusi. Krv i vera” počinje razgovorom “glavnog junaka” Siniše Vidovića, savjetnika Nenada Stevandića, kako je u filmu predstavljen. U maskirnoj majici sa zastavom Republike Srpske, pancirom i šljemom, sa novinarima i ekipom Russia Todaya obilazi okupirane gradove u regiji Donbas, na istoku Ukrajine.

Uvodni snimci pokazuju kako Vidović dobrovoljno daje krv za ranjene ruske vojnike, uz rečenicu da su “ruska i srpska krv iste”.

“Donbas-Rusija, Kosovo-Srbija”, ponavljao je Vidović nekoliko puta kroz tridesetominutni film, obilazeći manastire u nekoliko okupiranih gradova na istoku Ukrajine.

Filmska ekipa, između ostalog, posjetila je poligon za obuku ruske vojske, gdje ih je dočekao Dejan Spasojević, dobrovoljac iz Bratunca koji je od 2014. godine u ruskoj vojsci u Donbasu. Protivzakonito formiranje i pridruživanje stranim paravojnim ili parapolicijskim formacijama smatra se krivičnim djelom, kako glasi član Krivičnog zakona BiH.

Zatvorske kazne za ova djela su u rasponu od šest mjeseci do osam godina, a ranije su iz Tužilaštva BiH naveli da to zavisi od dužine boravka na stranom ratištu, od čina, opisa posla tokom služenja, te da li je osoba direktno učestvovala u borbama.

Njih dvojica i ekipa RT-a obišli su biste poginulih ruskih vojnika i oficira, među kojima se nalazi i bista bista Aleksandra Zaharčenka, prvog predsjednika Donjecke Narodne Republike, kako ruska vlada naziva okupirani istok Ukrajine.

“Nisam zaplakao 20 godina, zaplakao sam ispred spomenika Zaharčenku”, govori Vidović u filmu.

Producenti filma su Vidovića proveli kroz gradove Marinka, Solnečni i Selidovo, a on je zauzvrat rekao da mu je čast i zadovoljstvo biti s njima.

Prema podacima međunarodnih humanitarnih organizacija, nakon ulaska ruske vojske zabilježen je nesrazmjeran broj civilnih žrtava. Vojska je tokom napada gađala bolnice, škole i druge infrastrukturne objekte, a grad je gotovo potpuno srušen do temelja. Grad je, prema tadašnjem izvještaju francuskog Le Mondea, postao grad duhova a zbog nemogućnosti pristupa međunarodnim organizacijama okupiranim ukrajinskim teritorijama, teško je reći stvarni omjer žrtava.

“Bit ću ambasador Donbasa, da pričam kako ljudi ovdje žive”, kazao je Vidović.

Osim Istočnog Sarajeva, festival se održao i u etno selu “Drvengrad” proruskog režisera Emira Kusturice, koji se putem videolinka obratio i rekao da je Rusima i Srbima “u prirodi da govore istinu”.

Ekatarina Jakovleva, producentica prikazanih filmova “Rusi i Srbi. Krv i vera” i “Ostrvo vere”, rekla je da ti filmovi nisu o druženju ruskog i srpskog naroda, već priča o bratstvu.

“Uvijek smo bili zajedno. Ako je trebalo ginuti, ginuli smo također zajedno. Dajte da nikada ni istorijski ni politički događaji ovo ne promijene”, kazala je Jakovleva.

Projekciji filmova prisustvovao je i Nenad Stevandić, predsjednik NSRS-a, koji je donedavno bio pod sankcijama Ureda za kontrolu imovine stranaca (OFAC) Ministarstva finansija SAD-a.

On je rekao da je to prirodan niz stogodišnjeg prijateljstva ruskog i srpskog naroda, kao i naslijeđa u borbi protiv fašizma.

“Bit će i u budućnosti teških vremena kao što je i današnje, kada postoji dosta antiruskih uglova, a vrlo malo ruskih, i kada smo mi narod koji nije dozvolio da ne postoji ruski ugao gledanja kao što to postoji u Republici Srpskoj”, rekao je Stevandić.

Boris Varga je politolog i novinar iz Novog Sada koji se usko bavi temama tranzicije ex-jugoslovenskih i sovjetskih republika, s posebnim osvrtom na utjecaj Ruske Federacije i širenje njihove propagande. Kaže da posebno BiH vide kao “drugi front” i da će Putin uzeti sve što može iz BiH, od održavanja nefunkcionalnosti države, pa do podstrekivanja sukoba.

“Pojava savetnika predsednika Skupštine Republike Srpske u ruskim vojnim propagandnim filmovima ima višestruki značaj za Moskvu. Od poruke da Rusija ima saveznike u Evropi, do mobilizacije vojnika i diverzanata s prostora BiH i regiona. Rusiji trebaju vojnici za front i aktivno se promovišu i regrutuju plaćenici iz inostranstva, Azije i Afrike. Potrebni su regruti i diverzanti na tlu Evrope, posebno su korisni državljani s pasošem zemalja kandidata u EU”, kaže Varga za Detektor.

Projekcija drugog filma “Ostrvo vere”, kažu producenti, samo je nastavak “Srbi i Rusi. Krv i vera”, koji opisuje život u “oslobođenim teritorijama” i manastirima u Donjeckoj oblasti.

Film počinje u Uspenski Nikolo-Vasiljevski manastiru u gradu Ugledar u Donbasu, a kroz polusatni dokumentarac glavni lik je monah koji je bio domaćin i Vidoviću u tom manastiru. Kroz film se prikazuju snimci razrušenih objekata i grada, sa svjedočanstvima starica koje su ostale u tom gradu tokom ratnih sukoba.

Prikazivani su snimci monaha i monahinja te svećenika tog manastira koji je rekao da “su ukrajinski vojnici nacisti” koji su granatirali taj grad i manastir, a u određenim minutama filma prikazivani su ruski vojnici koji su boravili u tom manastiru prije odlaska na ratište. Iako je u oba ova dokumentarna filma navedeno da je ukrajinska vojska gađala projektilima manastir zbog civila, u nekoliko segmenata filmova se navodi da su ruski vojnici tu boravili i da su ih lokalni monasi i svećenici osveštavali prije odlaska na front.

Nakon projekcija filmova na binu se popeo i Vidović, koji je uz aplauze rekao da je on otac petero djece, uspješni biznismen koji vodi kompaniju sa 150 uposlenika, ali da je njegova obaveza prema ruskim dobrovljcima koji su se borili tokom rata u BiH bila da ode i posjeti Donbas.

Dodao je da narod u Donbasu “prolazi istu golgotu koju je prošao srpski narod tokom rata u BiH” te da želi da prisutni znaju “šta je srpski narod i šta je ruski narod”.

“Osjećao sam dužnost prije svega kao Srbin, kao čovjek, da odem tamo, da dam podršku tim ljudima, a na to su me obavezali grobovi ruskih dobrovoljaca koji su sahranjeni ovdje u blizini Sarajeva i koji su ratovali i u RS i koji su ratovali na Kosovu i Metohiji”, kazao je Vidović u obraćanju publici.

(Vijesti.ba/Detektor)